Przedwojenna Warszawa
Nazywana Paryżem północy, słynęła ze swojej otwartości na inne kultury i przedstawicieli różnych wyznań. Ślady pozostałości tej wielokulturowej wielkości stolicy można obserwować do dziś, spacerując Traktem Królewskim z przewodnikiem w ręku, korzystając z autobusów wycieczkowych, czy uczestnicząc w organizowanych wycieczkach. Jeśli jednak wolimy bardziej niezależną formę – polecam, by po zejściu z Placu Zamkowego wejść w tramwaj linii 26 w kierunku zachodnim. Prowadzi ona wzdłuż miejsc, które na zawsze stały się symbolami owych kultur, zarazem do dziś służąc Warszawiakom. Podróż zacznie się na Starym Mieście pod Zamkiem Królewskim, legendarnym ze względu na swą historię – to tutaj 3 maja 1791 roku Sejm Czteroletni uchwalił drugą na świecie Konstytucję.
Inni czytali także: Biuro nieruchomości Warszawa – jak wybrać agencję nieruchomości?
Przedwojenna Warszawa – Wejdźmy jednak do tramwaju.
Jeśli wysiądziesz na przystanku Okopowa, znajdziesz się na rondzie Kercelak. Było to popularne miejsce handlu artykułami codziennego użytku, zwierzętami, czy przedmiotami pochodzącymi z kradzieży. Działały tu też szulernie, w których wyłudzano pieniądze m.in. poprzez grę w trzy karty. Idąc z Kercelaka na północ dotrzesz do ogromnego, ogrodzonego murem terenu. Jest to największy w woj. Mazowieckim i jeden z największych na świecie cmentarz żydowski. Wciąż służący żydowskiej społeczności Warszawy i okolic, dziś posiada już ponad 200 tysięcy macew. W czasach II Wojny Światowej stanowił ważne pole walk batalionów “Zośka” i “Parasol”. Przez wiele lat był elitarnym miejscem, w którym spoczynku mogli zaznać jedynie bardzo bogaci Żydzi. W lipcu 2014 r. został uznany za pomnik historii. Wracając na Kercelak, możemy skręcić w prawo w Żytnią, gdzie położony jest cmentarz ewangelicko-augsburski z dziewiętnastowieczną kaplicą grobową rodu Halpertów.
Przedwojenna Warszawa – Wola
Z powrotem na Okopowej, wsiadamy w tramwaj i jedziemy dalej na wschód. Za Aleją Prymasa Tysiąclecia wysiadamy na przystanku Elekcyjna. W kierunku północnym rozciąga się Park Edwarda Szymańskiego. Na zachód od niego, oddzielony ulicą Elekcyjną, leży Park im. Gen. Józefa Sowińskiego, zbudowany na polecenie prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego. Park został otwarty 3 sierpnia 1936 r. Był to pierwszy park publiczny na robotniczej Woli. Niestety i to miejsce posiada krwawą historię, gdyż w sierpniu ‘44 hitlerowcy zamordowali tu ok. 1500 osób i spalili zwłoki 6000 ofiar. Wydarzenia te upamiętnia tablica projektu Karola Tchorka. W roku 1964 park powiększono i zbudowano w nim amfiteatr, który do dziś służy, jako miejsce plenerowych koncertów, festynów i imprez kulturowych.
Inni czytali także: Pole Mokotowskie nie do końca mokotowskie
Zaraz za parkiem znajduje się dziewiętnastowieczny Cmentarz Wolski Prawosławny z cerkwią im. Św. Jana Klimaka. Założony w 1834 roku, stanowi jedyną w Warszawie prawosławną nekropolię. Obecnie znajdują się na nim groby Rosjan, Polaków, Ukraińców, Tatarów, Romów, Rumunów, Greków, Ormian oraz Gruzinów. Możemy tam znaleźć pomniki nagrobne o znacznej wartości artystycznej, których twórcami byli cenieni rzeźbiarze i architekci warszawskich pracowni: Stanisław Noakowski, Andrzej Pruszyński, Henryk Żydoka i inni.
Ostatnim przystankiem na naszej wycieczce będzie Cmentarz Mariawicki – nekropolia powstała w 1912 roku, a więc najmłodsza z tu prezentowanych. Mimo polskiego pochodzenia Mariawityzmu, wyznanie to nie zyskało popularności, a ów cmentarz jest jedynym takim w Warszawie, warto go jednak odwiedzić ze względu na .wybudowany w 1994 roku Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy.
Warszawę można zwiedzać na wiele sposobów.
Tramwaj linii 26 jest jednak tym, który pokazuje historię Warszawy z nieco innej strony – wielowyznaniowej, wielokulturowej metropolii, witającej z otwartymi ramionami nowych przybyszów, dla których stanie się nowym domem.
